FAQ - najczęściej zadawane pytania

• Najczęściej zadawane pytania dotyczące KOBiZE

• Co to jest KOBiZE?

• KOBiZE, czyli Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami to instytucja, która gromadzi dane dotyczące emisji zanieczyszczeń do atmosfery. Gromadzone dane dotyczą głównie gazów cieplarnianych i LZO, jednak w ostatnich latach KOBiZE zbiera informacje również o innych emisjach, takich jak pyły, lub substancje nieorganiczne. Aktualnie do bazy wprowadzane są analogiczne informacje, jakie obowiązują przy składaniu sprawozdawczości, dotyczącej opłat za wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza.

• Kto musi składać raporty do KOBiZE?

• Raporty do KOBiZE składa każdy podmiot korzystający ze środowiska, który w wyniku swojej działalności wprowadza emisje gazów lub pyłów do środowiska. W rozumieniu Ustawy Prawo Przedsiębiorców są to: przedsiębiorcy, jednostki organizacyjne nie będące przedsiębiorcami oraz osoby fizyczne, które korzystają ze środowiska w zakresie wymaganym pozwoleniem.

• Jak sprawdzić czy jestem w KOBiZE?

• Do KOBiZE można zarejestrować się tylko jeden raz. Informację o rejestracji podmiotu może uzyskać wyłącznie osoba uprawniona do reprezentowania podmiotu (np. w KRS) lub posiadająca pełnomocnictwo. W celu sprawdzenia, czy podmiot jest już zarejestrowany w KOBiZE, należy skorzystać z formularza uzyskania dostępu do konta podmiotu w Krajowej bazie, dostępnego na stronie KOBiZE w sekcji "Formularze", lub podjąć próbę rejestracji.

• Jaka kara za brak raportu do KOBiZE?

• Za niezłożenie raportu do KOBiZE nie przewidziano obecnie żadnych kar. Podmiot, który nie dopełnił tego obowiązku, może - w trakcie kontroli WIOŚ - otrzymać nakaz uzupełnienia raportu w określonym terminie, z obowiązkiem poinformowania Inspekcji o realizacji zarządzenia pokontrolnego. Dopełnienie obowiązku raportowania do bazy KOBiZE jest również często przedmiotem weryfikacji podczas audytów środowiskowych ISO 14001.

• Czy trzeba złożyć raport do KOBiZE za ubiegłe lata?

• Tak, w przypadku, gdy podmiot nie składał raportu do KOBIZE, ma obowiązek uzupełnienia bazy 5 lat wstecz.

• Do jakiej kwoty nie płaci się opłaty środowiskowej?

• Podmiot korzystający ze środowiska nie wnosi opłaty środowiskowej, jeżeli wyliczona kwota jest mniejsza niż 800 zł. W takim przypadku przesyła do Urzędu Marszałkowskiego wyłącznie sprawozdanie z zakresu korzystania ze środowiska. Gdy kwota opłat za korzystanie ze środowiska nie przekracza 100 zł, nie ma również obowiązku wysyłania sprawozdania, jednak podmiot ma obowiązek zachowania ewidencji i danych do opłat przez 5 lat.

• Jak obliczyć opłatę środowiskowa za paliwo 2022?

• Najprostszym sposobem obliczenia opłaty środowiskowej za paliwo jest przemnożenie ilości zużytego paliwa razy jednostkową stawkę opłaty. Stawki za 2022 rok, z podziałem na rodzaj silnika spalinowego oraz spalanego paliwa, są publikowane w załączniku nr 2, tabela "D" Obwieszczenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 11 października 2021 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2022, publikowanego w Monitorze Polskim.

• Najczęściej zadawane pytania dotyczące BDO

• Kto musi złożyć sprawozdanie do BDO?

• Każdy podmiot, który zarejestrowany jest w bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami, czyli tzw. rejestrze BDO. Mówią o tym art. 73, art. 74a, i art. 75 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach. Są to wszystkie podmioty, które wytwarzają odpady niekomunalne. Przedsiębiorcy, którzy wytwarzają ilości mieszczące się w załączniku do rozporządzenia Ministra Klimatu z dnia 23 grudnia 2019 r. ze względu na niewielki wolumen, są zwolnieni z prowadzenia rejestru BDO, tym samym nie muszą składać regularnego sprawozdania.

• Ile kosztuje prowadzenie BDO?

• Opłata roczna to 100 zł w przypadku mikroprzesiębiorców oraz 300 zł dla pozostałych przedsiębiorców. Opłaty rocznej nie uiszcza się w roku, w którym została opłacona składka rejestrowa. Natomiast sama składka powinna zostać uiszczona do końca lutego za dany rok.

• Jaka jest kara za brak ewidencji odpadów?

• Zgodnie z art. 196 ustawy o odpadach kara wynosi nie mniej niż 1000 zł, ale nie więcej niż 1 000 000 zł. W skrajnych przypadkach może to być nawet karta aresztu! Sankcje obowiązują również za brak oznaczenia BDO na dokumentach sprzedaży wystawianych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

• Kto nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów?

• Zgodnie z art. 66 ust. 4 ustawy o odpadach obowiązku prowadzenia BDO nie mają wytwórcy odpadów komunalnych oraz przedsiębiorcy skupujący pojazdy wycofany z eksploatacji. Rejestru nie prowadzą również przedsiębiorcy i osoby fizyczne, które wykorzystują odpady na potrzeby własne (zgodnie z art. 27 ust. 8. ustawy o odpadach). Zwolnieniu podlegają przedsiębiorcy, wytwarzający odpady w ilościach mniejszych, niż określa załącznik do rozporządzenia Ministra Klimatu z dnia 23 grudnia 2019 r. W efekcie właściciele małych przedsiębiorstw, które wytwarzają niewielkie ilości śmieci, w większości przypadków nie muszą prowadzić rejestru BDO.

• Czy firma budowlana musi być zarejestrowana w BDO?

• Zależy to od profilu prowadzenia działalności. Małe firmy budowlano-remontowe takiego obowiązku nie posiadają, wskutek złagodzenia przepisów. Ilości wytwarzanych odpadów określa rozporządzenie Ministra Klimatu z dnia 2 stycznia 2020 r. w sprawie katalogu odpadów. Załącznik do tego rozporządzenia określa maksymalne ilości odpadów, które nie wymagają rejestracji w BDO. W efekcie duży wykonawca robót ma obowiązek rejestracji w BDO.

• Czy firma musi mieć umowę na wywóz śmieci?

• Tak, przedsiębiorcy oraz osoby prowadzące działalność gospodarczą, muszą mieć podpisaną umowę na wywóz śmieci, w odróżnieniu od osób fizycznych.

• Czy warsztat samochodowy musi być zarejestrowany w BDO?

• Nie musi, jeżeli wytwarza ilości mniejsze, niż określa załącznik do rozporządzenia Ministra Klimatu z dnia 23 grudnia 2019 r. Przekroczenie tych ilości lub generowanie innego rodzaju odpadów wymusza na właścicielu zakładu prowadzenie rejestru BDO.

• Najczęściej zadawane pytania dotyczące pozwoleń zintegrowanych

• Jakie instalacje wymagają pozwolenia zintegrowanego?

• Pozwolenie zintegrowane jest wymagane dla określonych rodzajów instalacji, które mogą wpłynąć na stan środowiska. Przykładowe instalacje, dla których wymagane jest pozwolenie zintegrowane, to:

  • Instalacje energetyczne (elektrownie, elektrociepłownie, spalarnie odpadów, itp.),
  • Instalacje chemiczne (przemysł chemiczny, farma, kosmetyki, itp.),
  • Instalacje przemysłowe (w tym m.in. produkcja papieru, szkła, ceramiki, itp.),
  • Instalacje w zakresie gospodarki odpadami (składowiska odpadów, zakłady przetwarzania odpadów, itp.).
• Kiedy trzeba mieć pozwolenie zintegrowane?

• Pozwolenie zintegrowane jest wymagane, gdy chcemy prowadzić działalność, która wpływa na środowisko. Decyzję o konieczności uzyskania pozwolenia zintegrowanego podejmuje organ wojewódzki. Wniosek o wydanie pozwolenia należy złożyć przed rozpoczęciem działalności, a procedura uzyskania pozwolenia jest długa i skomplikowana. Dlatego warto zacząć przygotowania do uzyskania pozwolenia zintegrowanego z wyprzedzeniem.

• Ile kosztuje pozwolenie zintegrowane?

• Koszty uzyskania pozwolenia zintegrowanego są uzależnione od wielu czynników, m.in. od rodzaju prowadzonej działalności, wielkości instalacji, czy też od oczekiwań organu wydającego pozwolenie. W przypadku dużych przedsiębiorstw koszt uzyskania pozwolenia zintegrowanego może przekroczyć kilka milionów złotych.

• Czy do pozwolenia zintegrowanego potrzebna jest decyzja środowiskowa?

• Tak, do uzyskania pozwolenia zintegrowanego niezbędna jest decyzja środowiskowa. Decyzja ta jest wydawana przez organ administracji związany z ochroną środowiska na podstawie przepisów prawa ochrony środowiska. Decyzja środowiskowa określa m.in. warunki, jakie należy spełnić w celu uzyskania pozwolenia zintegrowanego oraz określa zakres kontroli organu w trakcie eksploatacji instalacji.

• Jakie przedsięwzięcia wymagają decyzji środowiskowej?

• Decyzja środowiskowa jest wymagana dla przedsięwzięć, które mogą wpłynąć na środowisko. Są to m.in. budowa nowych obiektów, modernizacja istniejących, zmiana sposobu działania lub zwiększenie skali działalności. Wymagane jest także uzyskanie decyzji środowiskowej dla inwestycji związanych z wydobyciem surowców naturalnych, w tym gazu łupkowego, a także dla przedsięwzięć związanych z rolnictwem i leśnictwem.

• Co to jest pozwolenie emisyjne?

• Pozwolenie emisyjne to dokument, który określa dopuszczalne normy emisji substancji zanieczyszczających do powietrza, wody lub gruntu. Pozwolenie emisyjne jest częścią pozwolenia zintegrowanego i stanowi jeden z warunków, które musi spełnić przedsiębiorstwo prowadzące działalność mającą wpływ na środowisko.

• Co to jest pozwolenie sektorowe?

• Pozwolenie sektorowe to dokument, który określa dopuszczalne normy emisji dla całego sektora przemysłu lub działalności gospodarczej. Pozwolenie sektorowe dotyczy jedynie emisji gazów cieplarnianych i jest zwykle wymagane dla dużych przedsiębiorstw, takich jak elektrownie, rafinerie ropy, itp.

• Co to są odpady obojętne?

• Odpady obojętne to odpady, które nie są szkodliwe dla środowiska i mogą być usuwane wraz z innymi odpadami komunalnymi. Są to np. opakowania z tworzyw sztucznych, papieru, szkła, itp. Odpady obojętne nie wymagają szczególnych form zagospodarowania i mogą być usuwane w sposób zgodny z przepisami prawa o odpadach.

• Co grozi za brak decyzji środowiskowej?

• Brak decyzji środowiskowej lub prowadzenie działalności bez wymaganego pozwolenia zintegrowanego lub pozwolenia emisyjnego grozi odpowiedzialnością karną i finansową. Przedsiębiorca może ponieść koszty nakładowe, ponieważ organ ochrony środowiska może zmusić przedsiębiorcę do wykonania prac naprawczych,modernizacyjnych lub wycofania instalacji. Może to również prowadzić do zamknięcia przedsiębiorstwa lub zatrzymania jego działalności.

  Warto zaznaczyć, że prowadzenie działalności bez wymaganego pozwolenia zintegrowanego lub pozwolenia emisyjnego może także prowadzić do poważnego zanieczyszczenia środowiska, co może mieć negatywny wpływ na zdrowie ludzi, zwierząt oraz na ekosystemy.